Jouw verhaal
‘Zie je wel: hij vindt mij niet belangrijk' 'Ik voldoe nooit aan de verwachtingen van mijn ouders.' 'Ik hoor er niet bij.' 'Ik moet zorgen dat ik de controle hou: het gaat vast weer mis.' 'Pas als ik iets gepresteerd heb ben ik iets waard.’
Jouw verhaal
Welk verhaal vertel jij jezelf? Klopt het verhaal dat je jezelf vertelt nog wel? Onze vroegere ervaringen bepalen vaak welk verhaal jij jezelf vertelt. Mijn cliënte had een moeder die altijd beren op de weg zag. Ze kreeg thuis voortdurend de boodschap mee: pas op, kijk uit, zorg dat je binnen de lijntjes kleurt. Dit zorgde er voor dat mijn cliënte altijd voor controle ging en een plan B achter de hand hield want ‘het kan altijd mis gaan.’ Dit verhaal in haar hoofd maakte dat ze niet voor een relatie durfde te gaan. Ze nam lange tijd genoegen met een plekje op de reservebank. Inmiddels woont ze samen, voelt ze zich veilig en geliefd bij haar vriend en zijn dochters. ‘Ik durf er nu op te vertrouwen dat het ook goed kan gaan. Plan B mag in de afvalbak.’
Overlevingsmechanisme
We hebben onszelf als kinderen allerlei dingen aangeleerd die ons hielpen in een bepaalde situatie. Misschien maakte jij jezelf als klein meisje onzichtbaar omdat dit veiliger aanvoelde voor jou, als overlevingsmechanisme, maar helpt het je nu niet meer om jezelf klein en onzichtbaar te maken. Mogelijk wil je nu vooral graag gezien worden. Misschien heb je net als mijn cliënte de angst van je ouders overgenomen en durfde je nooit de controle los te laten. Cliënte G.: ‘Ik ben nooit gevallen omdat ik nooit ben gesprongen.’
Zo lief
Een andere cliënte kreeg altijd te horen dat ze zo lief en zorgzaam was. Lief en zorgzaam zijn had ze zich als kind aangeleerd en dit was lang haar manier om gezien en gewaardeerd te worden. Ze naaide gordijnen voor de buren links en liet de hond uit voor haar buren rechts. Dit deed ze zelfs als het niet zo goed uitkwam en het haar eigen plannen overhoop gooide. Eigenlijk hield ze helemaal niet zo van honden. Ze zat gevangen in haar eigen ‘lief en zorgzaam’ verhaal.
Verhalen waar je in bent gaan geloven
Het verhaal dat je jezelf vertelt, is ontzettend bepalend om te komen waar je wilt komen. Er zijn verhalen die je motiveren en verhalen die je belemmeren. Er zijn verhalen waar je blij van wordt en verhalen waar je verdrietig van wordt. Sommige verhalen gaan over wie je bènt en andere verhalen over wie je denkt te moeten zijn. Er zijn verhalen die anderen jou verteld hebben en waar je in bent gaan geloven. Soms kloppen verhalen al lang niet meer bij wie je geworden bent, maar bepalen die nog wel altijd jouw leven.
Bewijs
Mijn cliënte wist het zeker: ‘Mijn partner vindt mij niet belangrijk’. Uiteraard kon ze daar allerlei ‘bewijzen’ voor aandragen. Hij was vorig jaar hun huwelijksdag vergeten, hij kwam regelmatig te laat thuis voor het eten zonder dit door te geven, hij ging wel naar de film met zijn vrienden maar niet met haar. Maar ondertussen zijn ze al twintig jaar samen, is hij lief voor haar familie, stimuleert hij haar om een nieuwe opleiding te doen en geeft hij haar alle vrijheid om met vriendinnen uit te gaan.
Een kloppend verhaal
Negatieve woorden over jezelf doen meer met je dan je denkt, je verleent immers een deel van je identiteit aan de verhalen over jezelf. Als je negatieve dingen over jezelf zegt, word je kleiner dan je bent. Wanneer je jezelf steeds vertelt: 'Het zal wel niks worden.' is dat een ondermijning van je toekomst. Om je verhaal kloppend te maken zal je complimenten van anderen afwimpelen 'het stelde niet zoveel voor' of dingen die goed gaan toeschrijven aan anderen: 'mijn collega heeft me heel goed geholpen'. Of je haakt af bij een kleine tegenslag: 'zie je wel, het is niks geworden.' Het verhaal dat je jezelf vertelt ga je vroeg of laat geloven. Misschien is het wel tijd voor een nieuw verhaal!
Tips voor een nieuw verhaal:
Haal jezelf niet naar beneden, je wordt er niet beter of gelukkiger door.
We nemen onze verhalen vaak klakkeloos voor waar aan. Vraag jezelf regelmatig af of het (nog) wel echt klopt wat je jezelf wijsmaakt.
Wees jezelf ervan bewust als je weer in het oude verhaal schiet en je het gedrag vertoont dat daarbij hoort (bijv. pleasen, over je grenzen laten gaan, jezelf onzichtbaar maken).
Eigen je successen toe: zeg nooit 'Het stelde niet veel voor.' maar neem complimenten met trots in ontvangst.
Vertel jezelf hardop iedere dag drie positieve dingen over jezelf.
